اصول و روش های تربیت عرفانی در اندیشه های امام خمینی (ره)

الف – موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف):پرداختن به اصول و روش های تعلیم و تربیت از جنبه های مختلف و با بهره گرفتن از اندیشه ها و تفکرات بزرگان و اندیشمندان همواره مورد تائید و تاکید بوده است . دنیای امروز دنیای بحران معنویت است و نیاز به معنویت وافعیتی ذلتی و واجب است . عرفان نیز از جمله موضوعاتی است که قطعا به تنهایی مقبول نبوده و عارف تک بعدی نمی تواند کمال مطلق را در تربیت ارائه نماید، عرفان اسلامی می تواند فطرت سلیم جامعه را به خود جلب نماید و حضرت امام خمینی (ره) در این دنیای پرتلاطم جایگاه ویژه ای دارد بنابراین توجه به شخصیت ایشان و تامل بر اندیشه ها و عرفان وی که توام با سایر خصایص و ویژگی های اوست و استکمال نفس را به عنوان غایت وجود انسان می داند، می تواند چراغی پرفروغ را در راه تعلیم و تربیت اسلامی روشن نماید که هر سائلی را به طریق درست رهنمون سازد.بنابراین نگاه عمیق به اندیشه های عرفانی امام(ره) و استخراج اصول و روش های تربیتی برگرفته از این عرفان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و ضرورت به کارگیری آن در تعلیم و تربیت امروز ، می تواند از جمله ضروریات و واجبات باشد. هدف از موضوع پایان نامه تبیین اصول و روش های تربیت عرفانی با تکیه بر اندیشه های امام خمینی (ره) می باشید. ب- مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع ، چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها :در خصوص موضوع عرفان با تکیه بر اندیشه ها و آرای امام خمینی (ره) پایان نامه هایی در مقاطع مختلف تحصیلی نگاشته شده از جمله :ارتباط عرفان و سیاست از دیدگاه امام خمینی (ره) باقری فرد، سعیده /باقرالعلوم /1383 تجلی عرفان در خطابات عمومی امام خمینی (ره)/پناهنده ، مرتضی /پژوهشکده امام خمینی (ره)/1381 امام خمینی و عرفان اسلامی /رمضانی آهودشتی ، غلامحسین /آزاداسلامی واحد علوم تحقیقات و فناوری /1376 ولایت در عرفان از دیدگاه امام خمینی(ره)/ کیاشمشکی ، ابواالفضل /قم /1374 سیر و سلوک عرفانی از دیدگاه امام خمینی (ره) /وفایی صفت ، زهرا/آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی /1375 کتب مرتبط با موضوع :وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام خمینی (ره) / بهشتی ، احمد/قم ، بوستان کتاب /1384 آئین خردپروری / بهشتی ، سعید/تهران :دانش و اندیشه معاصر/1386 اسرار عبادات / جوادی آملی ، عبداله /تهران :الزهرا (س) / 1376 آثار شناخت ج23/مطهری ، مرتضی / تهران : صدرا / 1387 ترجمه ی المراقبات / ملکی نبریزی ،میرزا جواد /قم :نشر اخلاق /1377 سوالات تحقیق عبارتند از : 1- مفهوم تربیت عرفانی از دیدگاه امام خمینی (ره) چیست؟ 2- جایگاه تربیت عرفانی از دیذگاه امام خمینی (ره) چیست ؟ 3- اصول تربیت عرفانی از دیدگاه امام خمینی (ره) چیست؟ 4- روش های تربیت عرفانی از دیدگاه امام خمینی (ره) چیست؟ پ – روش تحقیق : تحقیق از نوع تحقیقات بنیادی نظری می باشد و در آن از روش توصیفی –تحلیلی استفاده شده است . از روش کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده و از اسنادی مانند : کتب ، مقاله ها ، دیسکت ها ، سایت ها و... بهره برده شده است و تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نوع کیفی می باشد. ت – یافته های تحقیق : یافته های تحقیق عبارتند از: 1- تربیت عرفانی عبارت است از ایجاد شرایط مساعد توسط مربی برای مهاجرت معنوی و سفر قلبی عرفانی متربی از بیت نفس و منزل انانیت و مهاجرت الی الله ، بدون دیدن خود و نفسانیت و حیثیت خود. -تربیت عرفانی چنان نقش عمده و جایگاه وسیعی دارد که فقدان آن در جامعه می تواند منشاء بروز نارسایی های اخلاقی زیادی باشد. - در این پژوهش نه اصل برای تربیت عرفانی ارائه شد که عبارتند از : مرحله مندی ، تقدم تخلیه بر تحلیه ، خوف و رجا ، اغتنام فرصت جوانی ، پیروی دقیق از مرشد ، ایمان ، اخلاص ، صبر ، تسلیم - جهت وصول به این اصول روش هایی طی دو مرحله ی اساسی به کار گرفته می شود:مرحله ی تخلیه شامل یقظه، توبه ، زهد ،مشارطه مراقبه محاسبه ،تقوا ، پرهیز از خودبینی ، تسبیح ، استعاذه و مرحله ی تحلیه شامل : خودشناسی ، ذکر ، دعا ، نماز ، توسل ، قرائت قرآن ، تدبر در قرآن ، تمسک به قرآن ث – نتیجه گیری و پیشنهادات :این پژوهش گامی مقدماتی در تهیه و تدوین اصول و روش های تربیت عرفانی در اندیشه های امام خمینی (ره) است و به خوبی بیانگر آن است که تربیت عرفانی را می توان در قالب عملی آن طرح کرد.پیشنهادهای این تحقیق در دو بخش عنوان گردیده .پیشنهادهای پژوهشی شامل :1- تحقیق در خصوص میزان آشنایی مردم ، خصوصا جوانان با اصول و روش های تربیت عرفانیاز منظر امام خمینی(ره) 2-آسیب شناسی تربیت عرفانی با تکیه بر عرفان های نوظهورو کاذب 3- پژوهش در خصوص تدوین محتوای مناسب با اصول و روش های تربیت عرفانی در کتب دانشگاهی 4- بررسی چالش های موجود بر سر راه تربیت عرفانی در نظام آموظش و پرورش و پیشنهادهای کاربردی شامل :1- تالیف کتب دانشگاهی به منظور تقویت تربیت عرفانی علی الخصوص در جوانان 2- آشنا نمودن مردم و علی الخصوص جوانان با آراء و اندیشه های امام خمینی (ره) در زمینه های عرفان ناب اسلامی 3- تقویت روحیه ی عرفان اسلامی در دانش آموزان و پرداختن به معنویات با الگوگیری مناسب ازرفتار و کردار بزرگانی همچون امام خمینی (ره)